1. Wetenschap en samenleving
  2. Lentecyclus
  3. De nazaten van Confucius
  4. De toekomst van de twee Korea's

De toekomst van de twee Korea's

Symposium

26-05-2021

Online

De toekomst van de twee Korea's

Organisatie

Academisch Cultureel Forum

Activiteiten in het kader van de Lentecyclus 

Woordloos zijn de blauwgrijze bergen,
vormloos de kabbelende rivieren.
De frisse wind staat niet te koop
en de volle maan is van niemand.
Hoe zalig toch met al die energieën
samen oud te worden, pijnloos, zorgeloos!
- Song Hun, zestiende eeuw, via de Duitse vertaling door Frits Vos in het Nederlands van Frans Boenders

 

De laatste sessie zoomt in op Noord-Korea en Zuid-Korea. Het verleden van deze regio laat zich kenmerken door decennialange spanningen. Wat zal de toekomst brengen? Casper van der Veen zoomt in op de 'Kim-dynastie'.

Prof. Boudewijn Walraven geeft een verdiepende lezing over het Confucianisme en Prof. Carine Defoort presenteert slotconclusies op de volledige cyclus. 

Programma: 

26-05-2021

1 Verwelkoming 14:00 - 14:10
2 Het ongrijpbare confucianisme 14:10 - 14:40
Boudewijn Walraven, (spreker)
“Confucianisme” wordt vaak opgevoerd als een verklaring voor sociale verschijnselen in Korea, maar het is een term die een heel gamma dekt aan betekenissen (filosofie, zedenleer, religie, nationale traditie…?) en daardoor in veel gevallen eerder verwart dan inzicht biedt. In Korea begonnen als een vorm van sociale ethiek, werd het na 1392 de officiële staatsorthodoxie, met religieuze aspecten, die vijandig stond tegen bijvoorbeeld Boeddhisme, om na het wegvallen van het confucianistische staatsapparaat gereduceerd te worden tot de primaire levensbeschouwing van een heel kleine minderheid. Door de staat geregistreerd als een religie, wordt confucianisme in de laatste decennia vooral gepresenteerd als een vorm van cultuur die breed acceptabel is, wat ook iemands religieuze overtuiging mag zijn. In de presentatie zal uitgebreid worden ingegaan op de middelen die de laatste jaren worden ingezet om deze visie ingang te doen vinden.

 

Boudewijn Walraven, professor emeritus Koreastudies van de Universiteit Leiden, heeft zijn onderzoek in eerste instantie gericht op sjamanisme en Boeddhisme, maar daarbij altijd aandacht besteed aan hun positie in de samenleving en relatie met het confucianisme. Na zijn emeritaat is hij zes jaar verbonden geweest aan de Sungkyunkwan Universiteit in Seoul, de moderne universiteit die zich beschouwt als de directe voortzetting van de Confucianistische Academie van de Chosŏn periode (1392-1910), wat hem in staat stelde op dagelijkse basis confucianistische activiteiten van nabij te observeren. Een van zijn meest recente publicaties is het hoofdstuk „A Meeting of Extremes: The Symbiosis of Confucians and Shamans” in the Dao Companion to Korean Confucian Philosophy.

3 De Kim-dynastie 14:40 - 15:10
Casper van der Veen, (spreker)
Al drie generaties zwaait de Kim-dynastie de scepter over Noord-Korea, sinds de oprichting van de staat in 1945. Sinds de vroege dagen van Kim Il-sung (1912 – 1994) wordt het land met harde hand bestuurd, waarbij zuiveringen van onwelgevallige elementen geregeld voorkomen. Hoe gruwelijk ook, Noord-Korea is een van de “succesvolste” totalitaire dictaturen uit de moderne tijd. Hoe kwam het land en het politieke systeem tot stand? Heeft dit zich door de decennia heen ontwikkeld of is er sprake van een gelijke situatie in 1950 en 2020? Speelt de Koreaanse historische ervaring met het confucianisme een rol bij de heerschappij en verering van de Kims? Op deze en andere vragen geeft historicus en journalist Casper van der Veen een antwoord. Hij laat zien hoe Noord-Korea werd opgericht en hoe het zich ontwikkelde – en hoe kennis van dit historische traject essentieel is om het Noord-Korea van vandaag de dag te begrijpen.

 

Casper van der Veen (1986) is een historicus en freelance journalist die zich al jaren verdiept en vastbijt in alles wat met Noord-Korea te maken heeft. In mei 2018 verscheen van zijn hand het boek De Kim-dynastie. Geschiedenis van Noord-Korea. Van der Veen spreekt en schrijft voor diverse Nederlandse media over Noord-Korea en verdiept zich ook in de technische aspecten van de Noord-Koreaanse (kern)wapen- en raketprogramma’s. Tevens vraagt hij geregeld aandacht voor de schrijnende humanitaire situatie in het land.

4 Pauze 15:10 - 15:20
5 Slotbeschouwing: De vele gezichten van het confucianisme 15:20 - 15:50
Carine Defoort, (spreker)
De ster van het confucianisme is in China weer aan het stijgen. Een gevolg daarvan is dat een waaier aan verschillende partijen in de maatschappij de term opeisen om hun eigen waarden te promoten. Sommigen pleiten voor totale volgzaamheid en anderen voor dapper verzet. Er zijn pleidooien voor een conservatieve levenstijl, voor een terugkeer naar de traditie, een revolutionair voluntarisme, of een make China great again beleid, allemaal onder de wapperende vlag van het confucianisme.

 

Carine Defoort is gewoon hoogleraar sinologie aan de KU Leuven. Ze studeerde sinologie en filosofie aan de KU Leuven, de National Taiwan University, en aan de University of Hawaii. Haar onderzoek gaat over het vroege Chinese denken net voor het begin van het keizerrijk (4de en 3de eeuw voor onze jaarrekening) en de moderne receptie ervan aan het einde van het keizerrijk (vroeg 20ste eeuw). Ze is de editor van het tijdschrift Contemporary Chinese Thought.

6 Panelgesprek en slotconclusie 15:50 - 17:00
Boudewijn Walraven, (panellid)
Casper van der Veen, (panellid)
Carine Defoort, (panellid)
Jan Hautekiet, (moderator)