Wetenschap aan Zee: Voedselbossen, goed voor de gezondheid van de mens en planeet Aarde?
Lezing
Kaap, Oostende
Organisatie
Voedselbossen, goed voor de gezondheid van de mens en planeet Aarde?
Woensdag 6 augustus 2025, 11.00 u
Tickets: 16 euro, te koop via Theater aan Zee
Spelen voedselbossen een rol in de voedseltransitie in het kader van duurzame landbouw? Zijn ze van betekenis voor het verbeteren van de kwaliteit van onze voeding, die de laatste decennia met rasse schreden achteruit ging? En kunnen ze een positief effect hebben op onze gezondheid? Ontdek de betekenis van voedselbossen, als plek om de tijd even te doen stilstaan of meer tijd te kopen in ons bestaan.
Moderator: Prof. Dominique Van Der Straeten, KVAB & Universiteit Gent
Over de sprekers
Jolien Bracke is postdoctoraal onderzoeker agro-ecologische teeltsystemen aan het ILVO (Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek). Ze doet er sinds 2020 praktijkgericht onderzoek naar een veerkrachtige voedselproductie op het snijvlak tussen landbouw en natuur, met een focus op agroforestry en notenteelt. Kort ervoor behaalde ze haar doctoraat in de bio-ingenieurswetenschappen aan de UGent en KU Leuven, waar haar passie voor duurzame land- en tuinbouw vorm kreeg.
Prof. Sandrine Aspeslagh is medisch oncoloog werkzaam op de diensten medische oncologie en interne geneeskunde in het UZBrussel. Gezien haar fascinatie voor het immuunsysteem besloot ze om, na een doctoraat in de immunologie (2012, Ugent), zich te specialiseren in immunotherapie voor mensen met kanker. Hiervoor werkte ze gedurende enkele jaren in het Drug Development Department (DITEP) in het Institut Gustave Roussy in Parijs en later in Institut Jules Bordet. Haar huidige focus ligt op de juiste aanpak van bijwerkingen van immunotherapie waarvoor ze in 2021 een nationaal collaboratief platform (BITOX) over de taalgrenzen heen heeft opgericht. Tot nu toe werden reeds meer dan 350 verschillende gevallen besproken met verschillende specialisten met als uiteindelijk doel de veiligheid voor de patiënt zo goed mogelijk te garanderen tijdens de behandeling met immunotherapie. Ze volgt ook patiënten met immuundeficiënties op. Haar passie voor gezonde voeding leidde tot het opzetten van de FORX studie bij mensen met kanker en het doel van haar onderzoek is om voeding in te zetten om een ontregeld immuunsysteem terug in balans te brengen. Op deze manier hoopt ze mensen terug aan het stuur van hun ziekte te brengen en haar droom is om dit zoveel mogelijk via lokale duurzame landbouwinitiatieven te doen. In haar vrije tijd kan je haar terugvinden in haar mini voedselbosje in wording te Ganshoren: plantenexplosie@heydeken.
Programma
1. Voedselbossen: het land van melk en honing?
Dr. Jolien Bracke, ILVO, Merelbeke-Melle
Wat als landbouw niet alleen voedsel produceert, maar ook bijdraagt aan biodiversiteit, klimaatadaptatie én lokale economie?
Voedselbossen spreken tot de verbeelding: eetbare ecosystemen waar bomen, struiken, klimplanten en kruiden samen groeien en voedsel produceren, met respect voor natuur en klimaat. In deze sessie nemen we je mee in de wereld van het voedselbos: een vorm van voedselproductie die natuurlijke ecosystemen nabootst en tegelijk een breed scala aan producten oplevert — van appels tot amandelen, van kruiden tot confituur. Maar zijn ze ook een realistisch alternatief voor onze huidige landbouw?
Deze lezing verkent de mogelijkheden én beperkingen van voedselbossen. Aan de hand van voorbeelden uit Vlaanderen en daarbuiten bespreken we hoe deze systemen kunnen bijdragen aan een landbouw die weerbaarder is tegen klimaatverandering en bodemuitputting — maar we gaan ook in op de uitdagingen: schaalbaarheid, economische haalbaarheid en aansluiting bij bestaande regelgeving.
2. FORX: kunnen we met 30 verschillende planten per week kankermedicatie efficiënter maken?
Prof. Sandrine Aspeslagh, Vrije Universiteit Brussel – UZ-Brussel
Sinds een tiental jaar wordt immunotherapie succesvol toegediend aan mensen met kanker. Door het geactiveerde immuunsysteem kunnen echter matige tot ernstige bijwerkingen de kop opsteken, zoals reuma of longontsteking. Om deze bijwerkingen te behandelen moeten we het immuunsysteem kalmeren zonder de controle over de tumor te beïnvloeden. Mijn onderzoek focust zich op de preventie en juiste behandeling van deze bijwerkingen. Het is meer en meer geweten dat microben die in onze darm leven, een belangrijk effect hebben op het functioneren van ons immuunsysteem. Wij onderzoeken of een divers en vezelrijk dieet, via een betere balans van microben, een effect kan hebben op het immuunsysteem. Inspiratie voor het belang van die diversiteit komt van mijn voedselboservaring, immers hoe groter de diversiteit, hoe beter het evenwicht.