Lentecyclus Sessie 1: Geluid en Gehoor
Symposium
Paleis der Academiën
Activiteiten in het kader van de Lentecyclus
De hersenen verwerken binnengekomen geluidssignalen, zodat die kunnen bepalen waar het geluid vandaan komt en wat de klanken en toonhoogtes zijn.
Ons brein zet klanken om in woorden, zodat we anderen kunnen verstaan. Maar dan moeten de hersenen de informatie natuurlijk wel goed verwerken.
Ontdek tijdens deel 1 van de lentecyclus méér over geluid en gehoor.
Iedereen welkom: inschrijven is gratis, maar registratie wel verplicht.
Programma:
- 14:00 – 14:10 Welkom door de voorzitter van de KVAB: Christoffel Waelkens
- 14:10 – 14:30 Marc Leman (UGent, IPEM)
Inleidende lezing, kennismaking met het onderwerp
- 14:30 – 15:10 Annick Gilles (UAntwerpen, UZA, HoGent)
Tinnitus: van oor tot brein.
- 15:10 – 15:25 Pauze
- 15:25 – 16:05 Jan Wouters (KU Leuven)
Horen, slecht horen en gehoorimplantaten
- 16:05 – 16:45 Marlies Gillis (KU Leuven)
Brabbel of Betekenis? Geven onze hersenen het antwoord?
- 16:45 – 17:00: vragen uit het publiek
- 17:00 – 18:00 Receptie
Over de sprekers:
Marc Leman is gewoon hoogleraar en Methusalem-onderzoekprofessor in musicologie aan de UGent. Hij wordt beschouwd als een leidinggevende figuur in de Europese muziekwetenschap. Zijn onderzoek rond lijfelijke muziekinteractie had veel navolging in het buitenland. Hij steunt daarbij op empirische methodes voor de registratie van lichaamsbeweging en hersenactiviteit tijdens het beluisteren van, het dansen op, en het spelen van muziek. Op theoretisch vlak zoekt hij naar een integratie van lijfelijkheidstheorie, theorie van predictiecodering in hersenen, en sociale emotie- en expressietheorie. Op methodologisch vlak zoekt hij naar manieren om metingen en data-analyse te verbeteren. De laatste jaren is hij zeer actief op het vlak van de statistische analyse van hoog-dimensionele data inzake muziekinteractie. Onder zijn leiding kwam ASIL (art and science interactive lab) tot stand in De Krook in Gent, alwaar het sinds 2022 volledig operationeel is. ASIL behoort inzake mogelijkheden voor registratie van lichaamsbeweging en hersenactiviteit tijdens interactie met muziek tot de absolute Europese top. Het labo is ook uitgerust met mogelijkheden voor virtual reality, 3D-audio rendering, en mogelijkheden van muziekuitvoering op afstand. Zijn onderzoek leidde tot diverse samenwerkingen met collega’s uit andere disciplines en heeft toepassingen op het vlak van de kunsten, AI-gebaseerde mens-machine interactie, fysiotherapie en medische- en sportwetenschappen. Hij heeft > 450 publicaties waaronder diverse boeken en was (co-)promotor van diverse grote nationale en EU-projecten en > 40 doctoraatstudenten. Hij verwierf diverse prijzen waaronder in 2015 de vijfjaarlijkse Ernest-John Solvay prijs van het FWO, voor zijn werk in de humane wetenschappen. Daarnaast was hij 2 maal laureaat van de Methusalem, houder van leerstoelen zoals de Francqui chair aan UMons, en dergelijke. Hij is een gevraagd spreker op conferenties en adviseur voor diverse instanties en instituten in het buitenland.
Marlies Gillis, is een postdoctoraal onderzoeker aan de Research Group Experimental Oto-rhino-laryngology (ExpORL) aan de KU Leuven. Ze heeft een Bachelor’s Degree in Biosystems Engineering van de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen van de KU Leuven en een Master’s Degree in Biomedical Engineering van de Faculteit Ingenieurswetenschappen van de UGent. In 2018 begon ze haar doctoraatsopleiding aan de Research Group ExpORL binnen het Departement Neurowetenschappen aan de KU Leuven onder begeleiding van professor Francart. Marlies’ onderzoek richt zich op taalverwerking door de hersenen tijdens luisteren. Ze won de EOS Pipet 2023 voor haar werk op het gebied van hersenactiviteit en taalbegrip, wat kan bijdragen aan betere gehoorapparaten en inzicht in comapatiënten.
Annick Gilles specialiseerde zich, na haar studies aan de Universiteit Gent, verder in gehoor en tinnitus. Na het behalen van de doctoraatstitel in de Medische Wetenschappen in 2014 startte ze met het organiseren van tinnitusconsultaties op de dienst Neus-Keel-Oor in het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA). In 2018 werd ze hoofd van de TINTRA (Tinnitus Treatment & Research centre Antwerp) tinnituskliniek en in 2020 werd ze hoofd van de Audiologische dienst. Naast haar klinische activiteiten in het UZA, coördineert ze wetenschappelijk onderzoek en heeft ze een aanstelling als professor aan de Faculteit Geneeskunde van de Universiteit Antwerpen en als lector aan de Hogeschool Gent.
Annick is nauw betrokken bij internationale tinnitusorganisaties alsook bij het beleid op nationaal niveau, waar ze als raadgevend expert verbonden is aan de Hoge Gezondheidsraad met als taak het verstrekken van adviezen omtrent diagnose, behandeling en preventie van gehoorproblemen en tinnitus. Annick spant zich ook in voor tal van sensibiliserings-campagnes. In deze context geeft ze regelmatig interactieve lezingen, waarbij ze zich inzet voor het bewust maken van de gevaren van luide muziek bij jongeren zodat deze hun oren beter zouden beschermen.
Jan Wouters behaalde een doctoraat natuurkunde in 1989. Na FWO-postdoc kernfysica aan UCL Louvain-la-Neuve, aan CERN in Zwitserland en bij NASA in de US begon hij in 1993 aan de afdeling Neurowetenschappen, KU Leuven, België. Sinds 2005 is hij gewoon hoogleraar audiologie en gehoorwetenschappen. Zijn voornaamste onderzoeksinteresses zijn het gehoor, audiologie, neurowetenschappen en gehoor ondersteunende technologie (implantaten). Het doel van het onderzoek is om het gehoor van slechthorenden te verbeteren. De kern van zijn onderzoek is multidisciplinair, van signaalverwerking en wiskundige modellering tot EEG en menselijke psychofysica, en overkoepelt verschillende onderzoeksdomeinen, tussen neurowetenschappen, perceptie, technologie en geneeskunde.
Hij is (co)-auteur van meer dan 400 artikels in Internationale peer-review tijdschriften, 120 in Internationale conference proceedings, en 6 patenten, met h-index (Web of Science)=55 and h-index (GoogleScholar)=78. Hij financiert zijn onderzoek via (inter)nationale projecten van EU, Wellcome Trust, IWT-VLAIO, FWO, C1-KULeuven en industrie). He was/is (co-)supervisor van 56 PhDs (beëindigd) en 14 lopende doctoraten, en is lid van begeleidings- en/of examinatiecomissie van 58 PhDs van andere onderzoeksgroepen.