Informatie van verkiezingen

Waarom kunnen de Vlaamse media niet wat de Nederlandse kranten al sinds jaren realiseren: de verkiezingsuitslagen van het nationale/federale parlement tot op het gemeentelijk niveau “mede-delen” en analyseren? En zo het kiesgedrag verder nauwkeurig opsplitsen, bijvoorbeeld tussen de stedelijke en meer plattelandsdelen. Of zelfs intern in de grote steden zoals in Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.

De Franstalige media in België kunnen dit evenmin, want de reden ligt in de Belgische verkiezingsorganisatie zelf, bij de compleet verouderde kantonindeling die het officiële België nog altijd hanteert voor de publicatie van de verkiezingsstatistiek op parlementsvlak. (Voor sprekende voorbeelden zie bijgaand Standpunt van de KVAB.)

De kantonindeling bij de Belgische parlementsverkiezingen stamt uit de 19de eeuw, toen 1 à 2 % van de Belgische bevolking de “natie” vormde. Maar vanaf 1893 groeit het aantal kiesgerechtigden meer en meer tot in de miljoenen. Uit routine echter (of komt er ook gemakzucht bij te pas ?) blijft men al die tijd, tot op vandaag, bij de oude kantonindeling die in principe meerdere gemeenten omvat “om het geheim van de stemming te vrijwaren”. Die dan ook nog op bepaalde plaatsen gepolitiseerd én zelfs gecommunautariseerd werd zoals in Brussel en Vlaams Brabant, waar bijvoorbeeld het kieskanton Schaarbeek zich uitstrekte tot Nossegem en Steenokkerzeel. Maar toen de zuivere splitsing van BHV in 1989 werd doorgevoerd voor de rechtstreekse verkiezing van de Brusselse Hoofdstedelijke Raad , en herhaald in 1994,1999, 2004, 2009 viel ook dat argument weg. Want ook die kantons werden ‘proper’ gesplitst.

En toch blijft men bij de oude, ongeordende, zo niet willekeurige indeling van het grondgebied in kieskantons...

Om wetenschappelijke en democratische redenen dient de Koninklijke Vlaamse Academie van België bij het federale parlement het verzoek in om onverwijld het kieskanton als teleenheid bij de parlementsverkiezingen te vervangen door de gemeenten, die daardoor opgetild én geïnstrumentaliseerd worden tot dé statistische eenheid bij verkiezingen. Vergelijkingen met gemeenteraadsverkiezingen worden hierdoor duidelijk meer zuiver gemaakt.

Ook voor de media zou de vervanging van een verouderd informatiesysteem door de gemeente als hedendaagse eenheid veel voordeel opleveren: preciezere informatie om dieper in de politieke werkelijkheid door te dringen.