Klimaatverandering & energie

Klimaatverandering: een analyse | 04-05-2022

De eerste sessie van de Lentecyclus komt een wetenschappelijk-technische analyse van de klimaatverandering aan bod.

Wat zijn de oorzaken? Wat zeggen de klimaatmodellen? Wat betekent het extreem weer (droogte, overstromingen) voor Vlaanderen? 

Sprekers

Wim Thiery is een klimaatwetenschapper met een specifieke interesse in het modelleren van de interacties tussen water en de atmosfeer in een veranderend klimaat. In 2017 werd hij aangesteld als onderzoeksprofessor aan de Vrije Universiteit Brussel, waar hij nu de BCLIMATE-onderzoeksgroep leidt. Zijn expertise omvat interacties tussen land en klimaat, klimaatverandering, klimaatmodellering, landbeheer, meteorologische waarschuwingssystemen en hydrodynamische modellering. Forbes Magazine heeft hem in 2017 verkozen tot lid van de "Forbes 30 under 30 Europe".

Nicole van Lipzig is  gewoon hoogleraar aan de KU Leuven en leidt de afdeling Geografie en Toerisme verbonden aan het departement Aard- en Omgevingswetenschappen. Ze is een experte in het klimaatmodelleren in verschillende regio's van de wereld, met name België, Europa, Tropisch Afrika en Antarctica. Ze is geïnteresseerd in klimaatextremen (neerslag, onweer, hittestress, ..), stadsklimaat en windenergie. Naast fundamenteel onderzoek ondersteunt ze brede initiatieven op het gebied van duurzaamheid en klimaatverandering en is ze een veelgevraagd spreekster op nationale en internationale bijeenkomsten voor experten, studenten en het breed publiek. Ze doceert verschillende cursussen aan de KU Leuven.

Patrick Willems is gewoon hoogleraar stedelijke hydrologie en rivierkunde aan de KU Leuven. Hij is een expert in de analyse van hydrologische extremen, waaronder extreme regenval, overstromingen en waterschaarste; de impact van de klimaatverandering op de waterhuishouding; de noden inzake klimaatadaptatie. Hij voert met zijn team rond deze thema’s studies uit voor verschillende overheidsdiensten. Hij is ook lid van het hoogwaterexpertenpanel van de Vlaamse Regering en de task force droogte die het Blue Deal plan van de Vlaamse Regering aanstuurt.

Kurt Deketelaere is secretaris-generaal van de League of European Research Universities (LERU), een netwerk van 23 vooraanstaande universiteiten in 12 Europese landen. Tevens is hij gewoon hoogleraar (deeltijds) milieu-, energie-, klimaat- en bouwrecht aan de KU Leuven, voorzitter van Sustainability College Bruges, en bestuurder/adviseur bij diverse bedrijven en organisaties. Tevens is hij visiting professor aan de University of Helsinki.

De energietransitie | 18-05-2022

De tweede sessie van de Lentecyclus zoomt in op de energietransitie.

Wat betekent deze transitie voor onze manier van leven en bouwen. Wat zijn de gevolgen voor de industrie? 

Sprekers

Staf Roels is gewoon hoogleraar aan de Afdeling Bouwfysica en Duurzaam Bouwen van de KU Leuven. Hij behaalde een master als ingenieur-architect aan de KU Leuven, waar hij in 2000 ook zijn doctoraat behaalde. Hij doceert bouwfysica, bouwconstructie, prestatiegericht ontwerpen en toegepaste bouwfysica. Zijn onderzoek richt zich voornamelijk op het hygrothermisch gedrag en de duurzaamheid van bouwcomponenten en op het verkleinen van de prestatiekloof; het verschil tussen de werkelijke en theoretisch voorspelde energetische prestatie van gebouwen. In zijn onderzoek combineert hij vaak verfijnde numerieke technieken met geavanceerde experimentele methoden. Op dit moment heeft Staf Roels een leidende taak in diverse nationale en internationale onderzoeksprojecten op het gebied van warmte-, lucht- en vochttransport in bouwconstructies en op het gebied van integrale bouwprestatiebeoordeling.

Peter Claes studeerde af in 1984 als licentiaat in de Toegepaste Economische Wetenschappen aan de KU Leuven en was Onderzoeksassistent op hetzelfde departement tot 1986. Van 1987 tot 1992 was hij conjunctuuranalist van de Belgische Economie op de Studiedienst van de BBL in Brussel. In 1992 werd hij directeur van het economisch departement van essenscia (Federatie Chemische Industrie en Life Sciences, voorheen FEDICHEM), waar hij van 2002 tot eind 2008 de functie van directeur-generaal bekleedde. Daarnaast werd hij in 1994 bestuurder van FEBELIEC (Federation of Belgian Industrial Energy Consumers), van mei 1996 tot mei 2003 was hij voorzitter van deze federatie. Sinds januari 2009 is hij voltijds actief voor FEBELIEC. Sinds november 1998 vervult hij de functie van vice-president van IFIEC Europe (International Federation of Industrial Energy Consumers), waar hij tussen april 2003 en 2007 de functie van voorzitter bekleedde, en opnieuw sinds juni 2021.

Gerrit Jan Schaeffer is de CEO en één van de founding fathers van EnergyVille, een onderzoekinstelling voor duurzame energie en intelligente energiesystemen in Genk. Hij heeft meer dan 30 jaar ervaring op de teller in de energiesector, als onderzoeker én als ondernemer.

Pieter Lodewijks is programmamanager van het EnergyVille team dat lange termijn energiesysteem modellen ontwikkelt en toepast voor het in kaart brengen van 2030-2050 paden naar een netto nuluitstoot van broeikasgassen.

Het beleid, de burger en de "Green Deal" | 25-05-2022

De laatste sessie van de Lentecyclus staat in het teken van het beleid en het betrekken van de burger. 

Minister Van der Straeten geeft een slottoespraak op de cyclus. 

Tijdens deze sessie is er ook ruim tijd voor debat over de drie grote thema's van de symposiumreeks. 

Sprekers

Dirk Draulans is bioloog, doctor in de wetenschappen en sinds 1987 journalist bij Knack. Hij vecht al sinds zijn tienerjaren voor meer natuur en een leefbaarder milieu voor mensen en andere dieren.

Egbert Lox is Doctor in de Toegepaste Wetenschappen (UGent, 1987). Na 35 jaar carriere in de industrie bij Degussa en Umicore in Belgie en Duitsland  is hij momenteel actief als algemeen voorzitter van de ie-net ingenieursvereniging vzw. Hij is nog altijd verbonden als lesgever aan de IFP School (Rueil-Malmaison, Frankrijk) en als ere-professor aan het Karlsruhe Instituut voor Technologie (Karlsruhe, Duitsland). Hij zetelt in meerdere wetenschappelijke adviesraden in Belgie (Capture, Vito,… ), in Duitsland (Fraunhofer Instituut voor Silicaatchemie,…) en is lid van het bestuursorgaan van het European Institute for Technology, Knowledge and Innovation Community Raw Materials (Berlijn, Duitsland). Hij is regelmatig jurylid voor verscheidene prijzen in Vlaanderen en is actief lid van de KVAB en van de European Academy of Sciences and Arts (Salzburg, Oostenrijk).

Peter Wittoeck staat sedert 2003 aan het hoofd van de Dienst Klimaatverandering van de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu, waar hij sedert 1996 werkt.  Hij is sedert het begin van zijn loopbaan in 1990 actief in het Belgische, Europese en internationale milieu- en klimaatbeleid.  Hij deed dat over de jaren heen als provinciaal milieuambtenaar in West-Vlaanderen, als medewerker van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV), als onderzoeker aan het Studiecentrum Technologie, Energie en Milieu (STEM - Universiteit Antwerpen) en aan de Faculteit Rechten van de Universiteit Gent. Hij is onder meer voorzitter van de Coördinatiewerkgroep Broeikaseffect van het Coördinatiecomité Internationaal Milieubeleid (CCIM), waar federale overheid en gewesten de Belgische posities voor de internationale klimaatonderhandelingen voorbereiden.  Hij staat ook aan het hoofd van de Belgische delegaties in deze onderhandelingen en zetelt voor België in de bevoegde werkgroep van de Raad van de Europese Unie (WPIEI(CC)). Hij is gastdocent aan verschillende Belgische universiteiten. De Dienst Klimaatverandering (www.klimaat.be) omvat een een 25-tal gedreven federale ambtenaren, die zich ten volle inzetten voor een ambitieus en duurzaam Belgisch, Europees en internationaal klimaatbeleid, in samenwerking en dialoog met alle actoren van het beleid.

Tinne Van der Straeten heeft een Master in Afrikaanse Talen en Culturen en een Master in de Rechten. In 2007 werd ze verkozen in het federaal parlement waarvan ze lid was tot 2010. Daarna ging ze aan de slag als advocaat bij Blixt. Een advocatenkantoor waar ze 9 jaar ervaring opdeed in de energiesector. In 2018 werd ze schepen van Openbare Werken in Koekelberg. Enkele maanden later werd ze herkozen in het federaal parlement. Na een lange periode van regeringsvorming werd ze in oktober 2019 minister van Energie. Haar expertise in energie wordt zeer gerespecteerd. Mensen kennen haar als een vrouw die probeert een gemeenschappelijke basis te vinden en bruggen te bouwen tussen mensen, ongeacht hun overtuiging of politieke lidmaatschap. Ze werkt met passie en expertise aan de energietransitie. 
Tinne Van der Straeten woont in Brussel. Ze was bestuurslid voor vele organisaties, zoals de Koning Boudewijnstichting en het Centrum voor Algemeen Welzijn van Brussel. Functies die ze opgaf toen ze benoemd werd tot minister van Energie. Ze is moeder van twee kinderen. 

Panelleden

Nic Balthazar is theater- televisie en filmmaker. (Ben X, Tot Altijd, Everybody Happy) Als milieu- en klimaatactivist draaide hij een aantal documentaires en video-clips om te sensibiliseren rond klimaatverandering. Zijn actie SING FOR THE CLIMATE waaierde bv. uit over 42 landen. Hij is één van de initiatiefnemers van de Belgische KLIMAATZAAK, en produceerde met zijn eigen productiehuis een internationale documentaire over klimaatrechtszaken, aan de hand van het verhaal van de Nederlandse ‘klimaatadvocaat’ Roger Cox. ‘Duty Of care’ won in maart alvast de publieksprijs op het festival DOCVILLE. Zijn statement: "We need to wake up. We need to wise up." (Do It Now lyrics) 

Kristin Davidse is gewoon hoogleraar aan de KU Leuven en lid van de KVAB, Klasse Menswetenschappen. Ze behaalde een M.A. in Applied Linguistics aan The University of Sydney, en een doctoraat in de Taalkunde aan KU Leuven (promotoren: Emma Vorlat, M.A.K. Halliday). Haar onderzoek exploreert de interactie tussen functionele taaltheorie, taalbeschrijving en toepassingen zoals kritische discoursanalyse. Samen met Anne-Marie Vandenbergen coördineerde ze in 2021 de KVAB denkerscyclus ‘De taal van debat en communicatie over klimaatverandering’. Deze cyclus vestigde de aandacht op het feit dat taal nooit enkel maar feiten weergeeft, maar tegelijkertijd ook standpunten overbrengt, vaak op halfbewuste wijze. Talige communicatie situeert zich niet enkel op het cognitieve maar ook op het sociale en emotionele vlak. Inzicht in taal als drager van ideologie en groepsidentiteit is van bijzonder belang voor stakeholders in het klimaatdebat en communicatie over klimaatactie.  ​

Luc Sterckx is Burgerlijk Ingenieur en Doctor in de Toegepaste Wetenschappen en behaalde daarnaast een postgraduaat in Bedrijfsbeleid, naast verschillende andere opleidingscertificaten.
Hij startte zijn carrière bij Exxon, vervulde daarna de rol van algemeen directeur van Indaver in de startup en werd vervolgens lid van het directiecomité van PetroFina waar hij achtereenvolgens de functies van directeur-generaal Veiligheid, Kwaliteit, Milieu en Gezondheid op groepsniveau bekleedde en die van managing director van Fina Holding Deutschland. Als CEO organiseerde hij daarna de management buy-out van Oleon en werd vervolgens CEO van EDF-Luminus. Vandaag is hij bestuurder/voorzitter of consultant van een reeks ondernemingen. Zo is hij onder meer voorzitter van Febeliec en Arcadiz en bestuurder bij Sarens. Hij is als voorzitter/bestuurder en coach actief betrokken in een hele reeks van startups zoals InOpSys, iFlux, June, Turbulent, .... Hij is gasthoogleraar aan de KU Leuven en expert in Corporate Governance.
FEBELIEC verdedigt de specifieke belangen van de industriële afnemers van energie, voor wie de energiekost een bepalende factor is van hun concurrentiekracht en van het behoud van de tewerkstelling die zij verschaffen. Daarnaast is de bevoorradingszekerheid en de voorspelbaarheid van prijzen van fundamenteel belang als basis voor de meestal lange termijn investeringen die deze industriële bedrijven aangaan. Deze prioriteiten staan vandaag meer dan ooit onder druk en Febeliec wil hier zijn bijdrage in het vinden van adequate oplossingen aanbieden.

Bart Vermang behaalde een master in de natuurkunde aan de UGent en een doctoraat in de ingenieurswetenschappen aan de KU Leuven. Dit doctoraatsonderzoek vond plaats in imec, waar hij silicium zonnecellen bestudeerde en optimaliseerde. Daarna behaalde Bart twee opeenvolgende postdoctorale beurzen om te werken op dunne film zonnecellen: Een Marie Skłodowska-Curie beurs om te verhuizen naar de Universiteit van Uppsala in Zweden, en een beurs van het FWO om terug te keren naar de KU Leuven en imec. In 2016 verwierf Bart een beurs van de European Research Council (ERC) en werd hij professor aan de UHasselt en gastprofessor bij imec. Op dit moment is hij ook  programmamanager van de Fotovoltaïsche technologie & energiesystemen groep bij IMOMEC (dit is het geassocieerde lab van imec aan de UHasselt), en leidt hij het onderliggende Dunne film fotovoltaïsche technologie team. Bart is lid van het operationele bestuur van EnergyVille, het bestuur van IMOMEC, de redactieraad van het tijdschrift Solar Energy Materials & Solar Cells (Elsevier) en de Jonge Academie.
EnergyVille ontwikkelt de technologieën en kennis om publieke en private stakeholders te ondersteunen bij hun transitie naar een energie-efficiënte, gedecarboniseerde en duurzame stedelijke omgeving. De unieke complementariteit van de onderzoekspartners stelt ons in staat de hele waardeketen van het energiesysteem te integreren in ons onderzoek. Dit reikt van materialen en componenten tot het niveau van gehele energiesystemen, businessmodellen en strategieën.