Het beleid, de burger en de "Green Deal"

Symposium

25-05-2022

Paleis der Academiën | Online

Het beleid, de burger en de "Green Deal"

Organisation

Academisch Cultureel Forum

Activiteiten in het kader van de Lentecyclus 

De laatste sessie van de Lentecyclus staat in het teken van het beleid en het betrekken van de burger. 

Minister Van der Straeten geeft een slottoespraak op de cyclus. 

Tijdens deze sessie is er ook ruim tijd voor debat over de drie grote thema's van de symposiumreeks. 

 

Sprekers

Dirk Draulans is bioloog, doctor in de wetenschappen en sinds 1987 journalist bij Knack. Hij vecht al sinds zijn tienerjaren voor meer natuur en een leefbaarder milieu voor mensen en andere dieren.

Egbert Lox is Doctor in de Toegepaste Wetenschappen (UGent, 1987). Na 35 jaar carriere in de industrie bij Degussa en Umicore in Belgie en Duitsland  is hij momenteel actief als algemeen voorzitter van de ie-net ingenieursvereniging vzw. Hij is nog altijd verbonden als lesgever aan de IFP School (Rueil-Malmaison, Frankrijk) en als ere-professor aan het Karlsruhe Instituut voor Technologie (Karlsruhe, Duitsland). Hij zetelt in meerdere wetenschappelijke adviesraden in Belgie (Capture, Vito,… ), in Duitsland (Fraunhofer Instituut voor Silicaatchemie,…) en is lid van het bestuursorgaan van het European Institute for Technology, Knowledge and Innovation Community Raw Materials (Berlijn, Duitsland). Hij is regelmatig jurylid voor verscheidene prijzen in Vlaanderen en is actief lid van de KVAB en van de European Academy of Sciences and Arts (Salzburg, Oostenrijk).

Peter Wittoeck staat sedert 2003 aan het hoofd van de Dienst Klimaatverandering van de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu, waar hij sedert 1996 werkt.  Hij is sedert het begin van zijn loopbaan in 1990 actief in het Belgische, Europese en internationale milieu- en klimaatbeleid.  Hij deed dat over de jaren heen als provinciaal milieuambtenaar in West-Vlaanderen, als medewerker van de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV), als onderzoeker aan het Studiecentrum Technologie, Energie en Milieu (STEM - Universiteit Antwerpen) en aan de Faculteit Rechten van de Universiteit Gent. Hij is onder meer voorzitter van de Coördinatiewerkgroep Broeikaseffect van het Coördinatiecomité Internationaal Milieubeleid (CCIM), waar federale overheid en gewesten de Belgische posities voor de internationale klimaatonderhandelingen voorbereiden.  Hij staat ook aan het hoofd van de Belgische delegaties in deze onderhandelingen en zetelt voor België in de bevoegde werkgroep van de Raad van de Europese Unie (WPIEI(CC)). Hij is gastdocent aan verschillende Belgische universiteiten. De Dienst Klimaatverandering (www.klimaat.be) omvat een een 25-tal gedreven federale ambtenaren, die zich ten volle inzetten voor een ambitieus en duurzaam Belgisch, Europees en internationaal klimaatbeleid, in samenwerking en dialoog met alle actoren van het beleid.

Tinne Van der Straeten heeft een Master in Afrikaanse Talen en Culturen en een Master in de Rechten. In 2007 werd ze verkozen in het federaal parlement waarvan ze lid was tot 2010. Daarna ging ze aan de slag als advocaat bij Blixt. Een advocatenkantoor waar ze 9 jaar ervaring opdeed in de energiesector. In 2018 werd ze schepen van Openbare Werken in Koekelberg. Enkele maanden later werd ze herkozen in het federaal parlement. Na een lange periode van regeringsvorming werd ze in oktober 2019 minister van Energie. Haar expertise in energie wordt zeer gerespecteerd. Mensen kennen haar als een vrouw die probeert een gemeenschappelijke basis te vinden en bruggen te bouwen tussen mensen, ongeacht hun overtuiging of politieke lidmaatschap. Ze werkt met passie en expertise aan de energietransitie. 
Tinne Van der Straeten woont in Brussel. Ze was bestuurslid voor vele organisaties, zoals de Koning Boudewijnstichting en het Centrum voor Algemeen Welzijn van Brussel. Functies die ze opgaf toen ze benoemd werd tot minister van Energie. Ze is moeder van twee kinderen. 

 

Panelleden

Nic Balthazar is theater- televisie en filmmaker. (Ben X, Tot Altijd, Everybody Happy) Als milieu- en klimaatactivist draaide hij een aantal documentaires en video-clips om te sensibiliseren rond klimaatverandering. Zijn actie SING FOR THE CLIMATE waaierde bv. uit over 42 landen. Hij is één van de initiatiefnemers van de Belgische KLIMAATZAAK, en produceerde met zijn eigen productiehuis een internationale documentaire over klimaatrechtszaken, aan de hand van het verhaal van de Nederlandse ‘klimaatadvocaat’ Roger Cox. ‘Duty Of care’ won in maart alvast de publieksprijs op het festival DOCVILLE. Zijn statement: "We need to wake up. We need to wise up." (Do It Now lyrics) 

Kristin Davidse is gewoon hoogleraar aan de KU Leuven en lid van de KVAB, Klasse Menswetenschappen. Ze behaalde een M.A. in Applied Linguistics aan The University of Sydney, en een doctoraat in de Taalkunde aan KU Leuven (promotoren: Emma Vorlat, M.A.K. Halliday). Haar onderzoek exploreert de interactie tussen functionele taaltheorie, taalbeschrijving en toepassingen zoals kritische discoursanalyse. Samen met Anne-Marie Vandenbergen coördineerde ze in 2021 de KVAB denkerscyclus ‘De taal van debat en communicatie over klimaatverandering’. Deze cyclus vestigde de aandacht op het feit dat taal nooit enkel maar feiten weergeeft, maar tegelijkertijd ook standpunten overbrengt, vaak op halfbewuste wijze. Talige communicatie situeert zich niet enkel op het cognitieve maar ook op het sociale en emotionele vlak. Inzicht in taal als drager van ideologie en groepsidentiteit is van bijzonder belang voor stakeholders in het klimaatdebat en communicatie over klimaatactie.  ​

Luc Sterckx is Burgerlijk Ingenieur en Doctor in de Toegepaste Wetenschappen en behaalde daarnaast een postgraduaat in Bedrijfsbeleid, naast verschillende andere opleidingscertificaten.
Hij startte zijn carrière bij Exxon, vervulde daarna de rol van algemeen directeur van Indaver in de startup en werd vervolgens lid van het directiecomité van PetroFina waar hij achtereenvolgens de functies van directeur-generaal Veiligheid, Kwaliteit, Milieu en Gezondheid op groepsniveau bekleedde en die van managing director van Fina Holding Deutschland. Als CEO organiseerde hij daarna de management buy-out van Oleon en werd vervolgens CEO van EDF-Luminus. Vandaag is hij bestuurder/voorzitter of consultant van een reeks ondernemingen. Zo is hij onder meer voorzitter van Febeliec en Arcadiz en bestuurder bij Sarens. Hij is als voorzitter/bestuurder en coach actief betrokken in een hele reeks van startups zoals InOpSys, iFlux, June, Turbulent, .... Hij is gasthoogleraar aan de KU Leuven en expert in Corporate Governance.
FEBELIEC verdedigt de specifieke belangen van de industriële afnemers van energie, voor wie de energiekost een bepalende factor is van hun concurrentiekracht en van het behoud van de tewerkstelling die zij verschaffen. Daarnaast is de bevoorradingszekerheid en de voorspelbaarheid van prijzen van fundamenteel belang als basis voor de meestal lange termijn investeringen die deze industriële bedrijven aangaan. Deze prioriteiten staan vandaag meer dan ooit onder druk en Febeliec wil hier zijn bijdrage in het vinden van adequate oplossingen aanbieden.

Bart Vermang behaalde een master in de natuurkunde aan de UGent en een doctoraat in de ingenieurswetenschappen aan de KU Leuven. Dit doctoraatsonderzoek vond plaats in imec, waar hij silicium zonnecellen bestudeerde en optimaliseerde. Daarna behaalde Bart twee opeenvolgende postdoctorale beurzen om te werken op dunne film zonnecellen: Een Marie Skłodowska-Curie beurs om te verhuizen naar de Universiteit van Uppsala in Zweden, en een beurs van het FWO om terug te keren naar de KU Leuven en imec. In 2016 verwierf Bart een beurs van de European Research Council (ERC) en werd hij professor aan de UHasselt en gastprofessor bij imec. Op dit moment is hij ook  programmamanager van de Fotovoltaïsche technologie & energiesystemen groep bij IMOMEC (dit is het geassocieerde lab van imec aan de UHasselt), en leidt hij het onderliggende Dunne film fotovoltaïsche technologie team. Bart is lid van het operationele bestuur van EnergyVille, het bestuur van IMOMEC, de redactieraad van het tijdschrift Solar Energy Materials & Solar Cells (Elsevier) en de Jonge Academie.
EnergyVille ontwikkelt de technologieën en kennis om publieke en private stakeholders te ondersteunen bij hun transitie naar een energie-efficiënte, gedecarboniseerde en duurzame stedelijke omgeving. De unieke complementariteit van de onderzoekspartners stelt ons in staat de hele waardeketen van het energiesysteem te integreren in ons onderzoek. Dit reikt van materialen en componenten tot het niveau van gehele energiesystemen, businessmodellen en strategieën.

Programme: 

25-05-2022

1 Welkom en inleiding 14:00 - 14:10
2 De traagheid van de transitie 14:10 - 14:25
Dirk Draulans, (spreker)
Steeds meer rapporten waarschuwen voor de dramatische gevolgen van de klimaatopwarming, maar de discrepantie tussen wat men zegt te zullen doen en wat er effectief gebeurt wordt steeds groter. Als het roer niet snel drastisch wordt omgegooid richting meer duurzaamheid, dreigt de toekomst voor een groeiend deel van de mensheid extreem moeilijk te worden.
3 Materialen en services voor een duurzame mobiliteit: Het voorbeeld umicore 14:25 - 14:55
Egbert Lox, KVAB, ie-net ingenieursvereniging vzw (spreker)

De individuele mobiliteit staat actueel opnieuw voor een technologische paradigma-wissel. De aandrijving van de personenauto’s met verbrandingsmotoren moet in het bijzondere in de Europese Unie voldoen aan alsmaar strengere reglementering met betrekking tot de vermindering van de uitlaatgasemissies zowel van schadelijke stoffen als van fossiel CO2. Daarenboven wordt deze aandrijving geleidelijk geelectrificeerd, waarvoor de voertuigen uitgerust worden met electrische motoren en met massieve tractie-batterijen. Deze technologie-evolutie heeft ingrijpende consequenties onder andere op de globale grondstoffenmarkt en kan maar de kwalificatie “duurzaam” verdienen indien alle sociale - en milieu-impact aspecten uiterst zorgvuldig geregeld worden. Daarvoor is een intensieve en constructieve interactie met de regelgevende instanties zowel globaal, regional als ook lokaal cruciaal. De rol van de industrie in dit process wordt geillustreerd met het voorbeeld van Umicore, een globale materiaaltechnologie groep met hoofdkwartier in Belgie.

4 De Overeenkomst van Parijs: waar staan we ondertussen? 14:55 - 15:25
Peter Wittoeck, Diensthoofd Klimaatverandering bij de FOD Gezondheid (spreker)
In december 2015 werd in de Overeenkomst van Parijs vastgelegd dat ernaar moet worden gestreefd om de opwarming van het klimaat te beperken tot 1,5°C.  Volgens de recente rapporten van het IPCC stevent de wereld bij ongewijzigd beleid echter af op een opwarming van 2,2 tot 3,5°C, met zeer ernstige en mogelijk onomkeerbare gevolgen voor mens en natuur. Volgens het IPCC moeten er daarom wereldwijd onmiddellijk ingrijpende maatregelen worden genomen.
Om de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs te kunnen halen, moeten alle landen de klimaatambities die zij tijdens de meest recente VN-klimaattop (COP26 in Glasgow in november 2021) hebben aangekondigd nog tijdens dit decennium naar boven bijstellen en resoluut werk maken van de klimaattransitie in alle sleutelsectoren van de economie.  De Europese Unie heeft daarbij met de Europese Green Deal resoluut het voortouw genomen, met de goedkeuring van de Europese Klimaatwet in de zomer van 2021, waarin werd vastgelegd dat de EU tegen 2050 klimaatneutraal moet zijn en dat de uitstoot van broeikasgassen daarom tegen 2030 met minstens 55% moet dalen. De EU-lidstaten en het Europees Parlement onderhandelen nu over een omvangrijk ‘Fit for 55’-pakket dat de ambities van de Klimaatwet moet vertalen naar de Europese klimaat- en energiewetgeving.  Ook België zal daarbij niet kunnen achterblijven.
5 Pauze 15:25 - 15:45
6 Slottoespraak en conclusies 15:45 - 16:00
Tinne Van der Straeten, Minister van Energie (spreker)

We moeten onze energie opnieuw in eigen handen nemen door de doorbraak van hernieuwbare energie fors te versnellen. Zo versterken we onze energieonafhankelijkheid, kunnen we mensen beter beschermen tegen de hoge prijzen en helpen we onze planeet.  We weten waar we naartoe willen en we hebben de plannen. Nu moeten we uitvoeren, uitvoeren, uitvoeren. Want in het warmste decennium ooit valt er geen tijd te verliezen.

7 Debat 16:00 - 17:00
Dirk Draulans, (panellid)
Egbert Lox, (panellid)
Peter Wittoeck, (panellid)
Nic Balthazar, (panellid)
Kristin Davidse, KU Leuven, KVAB (panellid)
Luc Sterckx, Febeliec (panellid)
Bart Vermang, UHasselt, JA (panellid)
Jan Hautekiet, (moderator)

8 Slotwoord 17:00 - 17:10
Mark Eyskens, KVAB (spreker)
9 Receptie 17:10 - 18:00