Xi Jinpings droom van een nieuwe wereldorde

The decline of the order established and dominated by the West after World War II and the (re)emergence of China are indisputable facts. China’s view of the world will have a fundamental impact on how the global system will evolve. The Chinese view of the world is based on the realities of the modern global economic and political system established by Western powers. But it also has its roots in traditional Chinese political thinking that dates back to Confucianism and Legalism among its main sources. Under Xi Jinping China seeks a role at the centre of the world stage in the existing global institutions as well as through its own initiatives such as the Belt and Road Initiative. Is China under Xi Jinping seeking to create a new world order or recreate an old Chinese order?

 

Dr Duncan Freeman has a BA in Politics and Modern History from the University of Manchester, an MSc in Chinese Politics from the School of Oriental and African Studies, University of London, a Postgraduate Diploma in Economic Principles from the School of Oriental and African Studies, University of London and a PhD completed at the VUB. He currently lectures at the Brussels Management School (ICHEC), the Katholieke Universiteit Leuven (KUL), and is Visiting Professor at the Vrije Universiteit Brussel (VUB). He has previously been Research Fellow at the EU-China Research Centre of the College of Europe. Prior to this he was Research Fellow and taught and carried out research on China’s economic and policy development in addition to EU-China relations at the Vrije Universiteit Brussel (VUB) in Brussels. He has also lived and worked in Beijing and Hong Kong for a total of 17 years and is fluent in Chinese.

China is niet langer de hervormingsgezinde natie die open staat voor buitenlandse ideeën en strategieën. Nu de snelle economische groei van de voorbije decennia is gestagneerd, plooit het land op zichzelf terug. Het ideologische vacuum dat voortvloeide uit de implosie van het socialisme in Oost-Europa en de voormalige Sovjetunie, deed China's leiders vrezen voor buitenlandse infiltratie en voor ondermijning van het machtsmonopolie van de Communistische Partij. De leemte kon moeilijk worden opgevuld met een hernieuwd marxisme. Klassenstrijd en de verdediging van de belangen van de rurale migranten is wel het laatste wat het regime wil. Sterker nog: toen studenten aan verschillende campussen in 2013 een gevolg gaven aan Xi Jinping's oproep om van Marx te leren, en contacten legden met de gedupeerden van de hervormingen, werden ze meteen teruggefloten. Daarom werd er aansluiting gezocht bij China's glorieuze verleden. Er kwam er een hernieuwde interesse in het confucianisme – op zich merkwaardig voor een regime dat het gros van de voorbije eeuw juist doorbracht met de bestrijding ervan. Dat mondde uit in een groter Chinees zelfbewustzijn, maar ook in een versmalling van de definitie van de Chinese identiteit. Daardoor namen de spanningen toe met al die perifere groepen die niet goed passen in het nieuwe narratief. De Tibetanen, de Oeigoeren, maar evengoed de 'verwesterde en verwende' Hongkongers en de 'separatistische' Taiwanezen.

 

Catherine Vuylsteke (°1964) studeerde in Shanghai, werkte 25 jaar als Azië-verantwoordelijke voor De Morgen, ze maakte twee documentaires en schrijft nu freelance voor Knack, Klara en De Standaard. Ze schreef twee boeken over China: 'Volksrepubliek van Verlangen' (2007) en 'Het Gewicht van Hemelse Vrede, vrijheid en verzet sinds Tiananmen' (2009).

De status die China vandaag heeft bereikt op verschillende vlakken, is te wijten aan veranderingen die de laatste decennia hebben plaats gevonden aan een heel hoge snelheid. Deze veranderingen worden heel gericht aangestuurd om bepaalde doelen te bereiken.

 

Luc Taerwe is emeritus gewoon hoogleraar aan de Universiteit Gent in het vakgebied bouwkundige constructies, National RPGE Chair Professor aan Tongji University (Shanghai) en gastprofessor aan Southeast University (Nanjing). Hij is directeur van het China Platform van de Universiteit Gent en ere-algemeen voorzitter van ie-net ingenieursvereniging. Hij is tevens lid van de Klasse Technische Wetenschappen van de KVAB.