Persbericht: Nieuw rapport neemt het ggo-debat onder de loep

Verschenen: publicatie van ALLEA (All European Academies) en de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten. Reactie vanwege Vlaams minister van Landbouw Hilde Crevits.

Volgens een arrest van het Europees Hof van Justitie van 25 juli 2018 vallen genoom-bewerkte gewassen onder de wetgeving op genetisch gemodificeerde organismen (ggo’s). Dat heeft in de wetenschappelijke gemeenschap geleid tot een gepassioneerd debat over de toekomst van deze nieuwe veredelingstechnieken. 

Op Europees niveau is de uitspraak van het Hof van Justitie van de EU in zaak C-528/16 uit 2018 grotendeels met verbijstering en teleurstelling ontvangen door de wetenschappelijke gemeenschap die betrokken is bij onderzoek op dit gebied. Wetenschappers maken zich zorgen dat de nieuwe rechtspraak het onderzoek en de innovatie in Europa zal belemmeren, waardoor ons continent achterblijft bij andere wereldregio’s, waar de regelgeving minder restrictief is.

Dit nieuwe Standpunt van de KVAB en ALLEA (All European Academies) biedt een overzicht van de meest recente wetenschappelijke bewijsvoering over de veiligheid van genoom-bewerkte gewassen, en van hun potentieel om oplossingen te bieden voor huidige en toekomstige landbouwuitdagingen. Ook kwesties met betrekking tot de traceerbaarheid van genoom-bewerkte gewassen en hoe dit de internationale handel in voedsel en diervoeder zal beïnvloeden, komen aan bod. Naast de biowetenschappelijke aspecten van de technologie besteedt het Standpunt ook aandacht aan de economische, ethische en maatschappelijke implicaties. Tot slot verkent het rapport de opties om de EU-wetgeving te harmoniseren met de recente wetenschappelijke bevindingen. De auteurs onderstrepen hierbij dat "publieke participatie moet worden opgenomen in het beleidsvormingsproces voor genoombewerking en een voortdurende monitoring van publieke attitudes, informatietekorten en het aanpakken van zorgen over bepaalde toepassingen van genoombewerking" moet omvatten.

Deze publicatie kwam tot stand naar aanleiding van de discussies door wetenschappelijke experts, beleidsmakers en maatschappelijke organisaties tijdens het openbaar symposium ‘Genome Editing for Crop Improvement’ dat door ALLEA en KVAB, in november 2019 te Brussel werd georganiseerd. Het symposium had tot doel de relevante belanghebbenden en het geïnteresseerde publiek samen te brengen om de impact van de uitspraak van het Europees Hof van Justitie op het ​​onderzoek en de ontwikkelingen op het gebied van genoombewerking voor plantenveredeling te beoordelen en te bespreken. Minister van Werk, Economie, Sociale Economie, Innovatie en Landbouw Hilde Crevits gaf de slotrede op deze conferentie:

“De regelgevingsdrempel die de Europese ggo-wetgeving stelt, is erg hoog. Als gevolg hiervan zullen veel nuttige genoom-bewerkte gewassen jammer genoeg in de praktijk niet in de landbouwsector geïntroduceerd kunnen worden. Het belang van perceptie en dus maatschappelijk draagvlak mag niet onderschat worden. Het is dan ook essentieel om een maatschappelijk gedragen beleid te ontwikkelen dat de verantwoorde ontwikkeling en het gebruik van genoom-bewerkte gewassen in Europa mogelijk maakt,” aldus Vlaams minister van Landbouw Hilde Crevits.

Belangrijkste aanbevelingen uit het rapport:

• De Europese wetgeving moet de kenmerken van de plant volgen, in plaats van de techniek die wordt gebruikt om deze te genereren, om de wettelijke status te bepalen.
• Gerichte genoombewerkingen, die geen vreemd DNA toevoegen, leveren geen ander gezondheids- of milieugevaar op dan planten die zijn verkregen via klassieke veredelingstechnieken, en zijn even veilig of gevaarlijk als laatstgenoemde.
• Aanhoudende wettelijke en beleidsbeperkingen kunnen de selectie van productievere, meer diverse en klimaatbestendige gewassen met een kleinere ecologische voetafdruk belemmeren.
• De duur en de kosten van het vergunningsproces maken het, behalve voor grote industriële spelers, nauwelijks mogelijk om planten die ontwikkeld zijn met nieuwe biotechnologische veredelingstechnieken in het milieu te introduceren en te commercialiseren.
• Om de duurzaamheid te vergroten en het gebruik van chemicaliën te verminderen, is toegang nodig tot de meest geavanceerde technologieën die de verbetering van het bestaande erfgoed aan variëteiten mogelijk maken en het vermogen vergroten om te reageren op nieuwe uitdagingen van veranderende omgevingen. Deze nieuwe technologieën kunnen bijdragen tot een vermindering van de ecologische voetafdruk van de landbouw.
• Een open, eerlijke dialoog met alle belanghebbenden, inclusief het publiek, is nodig bij de besluitvormingsprocessen voor het introduceren van genoom-bewerkte producten op de markt, waarbij wordt gewaarborgd dat de implicaties van marktintroductie nauwkeurig worden gecommuniceerd.

ALLEA

ALLEA is the European Federation of Academies of Sciences and Humanities, representing more than 50 academies from over 40 EU and non-EU countries. Since its foundation in 1994, ALLEA speaks out on behalf of its members on the European and international stages, promotes science as a global public good, and facilitates scientific collaboration across borders and disciplines.
www.allea.org | “Genome editing for Crop Improvement”

Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten
De KVAB is een vooraanstaand wetenschappelijk genootschap. Ongebonden en interdisciplinair nadenken en meedebatteren over maatschappelijke, wetenschappelijke en artistieke evoluties is de hoofdtaak van de academie. 
www.kvab.be | @_KVAB