Herlezingenreeks: Herman De Dijn

Herman de Dijn, Klasse van de menswetenschappen, wijsgeer, internationaal Spinoza-expert.

SPINOZA OVER MIRAKELS

Het zesde hoofdstuk van de Tractatus Theologico-Politicus is onderdeel van een lange discussie over het fundamentele onderscheid tussen filosofie/wetenschap en religie/theologie. Als men de bijbel wetenschappelijk interpreteert (volgens de methode die Spinoza in diezelfde TTP  ontwikkelt), constateert men dat er geen tegenspraak is (kan zijn) tussen filosofie/wetenschap en religie, zelfs niet op het vlak van de problematiek van mirakels. Dit hoofdstuk is tegelijk een verdekte aanval op de typisch katholieke opvatting van Galileo in verband met de verhouding tussen fides et ratio (cf. de interpretatie van het ‘mirakel’ van Josua, besproken door Galileo en Spinoza). Het beoogde publiek van de TTP is een intellectueel geïnteresseerd, christelijk publiek (dat Latijn en soms zelfs Hebreeuws kon lezen). De hele uiteenzetting lijkt glashelder, maar toch lijkt Spinoza zich hier en daar tegen te spreken. De herlezing van een dergelijke tekst is geen sinecure.