The end of postwar

"Welke toekomst voor welk Europa?” (Ian Buruma)

Jaargang: 2015
End of Postwar
Klasse Menswetenschappen

Stuurgroep van het Denkersprogramma End of Postwar

Marc Boone
Ian Buruma
Gita Deneckere
Inez Dua
Freddy Dumortier
Jo Tollebeek

Documenten 

Evenementen 

Het einde van de politieke en maatschappelijke consensus die in Europa na de catastrofe van de Tweede Wereldoorlog ontstond, is het thema dat centraal staat in deze Denkerscyclus die op initiatief van de Klasse van de Menswetenschappen tot stand kwam. Die door christen-democraten en sociaal-democraten,Tories en Labour gedragen consensus hield een streven naar meer gelijkheid in: de Europese staten moesten welvaartstaten worden, met meer toegang tot goed onderwijs en betaalbare behuizing. Daarnaast moest het nationalisme, dat verantwoordelijk werd geacht voor twee wereldbranden, plaats maken voor een verenigd Europa en – meer globaal – voor de Verenigde Naties. De veiligheid van de westerse wereld zou worden gewaarborgd door een Pax Americana. Deze consensus hield – ondanks een conservatieve reactie tegen de ‘wending naar links’ – stand tot in de jaren 1980. Zij is nu ‘opgelost’ in een reactie tegen de heersende politieke en culturele elites en een verzet tegen het oude, als naïef afgedaan idealisme. Tegelijkertijd heeft de Pax Americana haar geloofwaardigheid verloren, door het einde van de Koude oorlog, maar vooral ook door het echec van Irak. Hoe het einde van de naoorlogse consensus precies begrijpen en verklaren?, wat rest er nog van deze consensus?, en hoe moet het nu verder? zijn de hamvragen waarover de Denker Ian Buruma en de leden van de Academie zich zullen buigen.

Status 

Verloop van de Denkerscyclus

  • Op 2 en 3 december 2015 vond het Slotsymposium plaats: The End of Postwar: Welke toekomst voor welk Europa?
  • Op 26 oktober 2015 vond de workshop rond Populisme plaats: hoe is de opkomst van het populisme (in zijn verschillende varianten) te verklaren en hoe heeft het als ideologie de oude consensus mee ondergraven. Namen deel aan het debat: Xandra Schutte, Henk te Velde, Koen Abts, Kees Schuyt en Wouter Hillaert.
  • 12 oktober 2015: workshop rond Nationalisme: hoe is deze na 1945 dood gewaande ideologie in de jaren 1980 in Europa herrezen en hoe is zij sindsdien ingezet als een reactie tegen ‘Europa’ 
    Namen deel aan het debat: Luuk van Middelaar, Matthias Storme, Dave Sinardet, Dick Pels en Sophie in 't Veld.

In de media

 

Denker 
Ian Buruma

Ian Buruma werd geboren in 1951 in Den Haag, uit een Britse moeder en een Nederlandse vader. Hij studeerde Chinese literatuur en geschiedenis in Leiden en Japanse film in Tokio. Vanaf het midden van de jaren 1970 werkte hij als documentairemaker, fotograaf, journalist en curator, onder meer in Tokio, Hong Kong, Londen en Boedapest. Sinds 2003 is hij ‘Paul W. Williams Professor of Human Rights and Journalism’ aan Bard College, New York (waar hij sinds 2005 ook woont). Hij doceerde er onder meer over oorlogstribunalen, moderne Japanse geschiedenis, dictaturen, religie en democratie, en intellectuele bewegingen tegen het Westen. Wereldwijde faam kreeg Buruma, die een zeer productief auteur is, door in vele talen vertaalde boeken als Anglomania: A European Love Affair (1999), Inventing Japan: 1853-1964 (2003), Occidentalism: The West in the Eyes of its Enemies (2004), Taming the Gods: Religion and Democracy on Three Continents (2010) en recent Year Zero: A History of 1945 (2013) en Theater of Cruelty: Art, Film, and the Shadows of War (2014). Daarnaast profileerde hij zich als publiek intellectueel in kranten als The New York Times en The Guardian. Buruma werd talloze malen bekroond, onder meer met de Erasmusprijs (2008), de Shorenstein Journalism Award (2008) en fellowships in onder meer Berlijn, Washington DC en Oxford.